30 มกราคม 1948
“มหาตมะ คานธี” ถูกลอบยิงเสียชีวิต
ชื่อของผม สะกดเป็นภาษาอังกฤษว่า
K-A-N-T
ทั้งนี้ เป็นความตั้งใจ (อย่างลับๆ) ของผมอย่างหนึ่งในการเล่นคำซ่อนความ คำว่า KANT ซึ่งอาจจะอ่านได้ว่า กานต์ หรือ กาน-ที ก็ได้ แต่ใจ อยากให้พ้องกับคำว่า “คาน-ที” เพราะนี่คือชื่อของบุรุษที่โลกไม่เคยลืมอีกหนึ่งคน เจ้าของแนวทาง “สงบ สันติ อหิงสา” นั่นคือ “มหาตมะ คานธี” (Gandhi)
มหาตมะ คานธี เกิดเมื่อปี 1869 ในครอบครัววรรณะพ่อค้า และเติบโตในสภาพแวดล้อมทางศาสนา ทำให้คานธีได้รับอิทธิพลจากความเชื่อของหลายศาสนา บิดานับถือศาสนาฮินดูที่บูชาเทพวิษณุ มารดานับถือนิกายศาสนาที่ผสมผสานระหว่างฮินดูกับมุสลิม ประเพณีการอดอาหารตามศาสนาของมารดาจึงมีอิทธิพลอย่างมากต่อคานธี และเมื่ออายุครบ 18 ปี ทางบ้านก็ส่งคานธีไปศึกษาที่ประเทศอังกฤษในวิชากฎหมาย
ในปี 1930 คานธีเป็นผู้นำชาวอินเดียเดินขบวนต่อต้านการเก็บภาษีเกลือของเจ้าอาณานิคมอังกฤษด้วยระยะทาง 400 กิโลเมตร และในอีก 12 ปีต่อมาเขาก็ได้เป็นผู้นำชาวอินเดียในการต่อสู้เพื่อเรียกร้องเอกราชจากอังกฤษด้วยวิธีอหิงสา (การต่อสู้เรียกร้องโดยไม่ใช้กำลัง) กระทั่งประสบความสำเร็จในปี 1947
เมื่อวันที่ 30 มกราคม 1948 นาถูราม โคทเส ได้ยิงคานธีที่หน้าอก 3 นัดในระยะเผาขน หลังจากยิงไปแล้วโคทเสก็มิได้พยายามหลบหนี ต่อมาศาลสูงรัฐปัญจาบพิพากษาประหารชีวิตโคทเสด้วยการแขวนคอที่เรือนจำอัมบาลา เมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน 1949 ร่วมกับผู้สมคบคิดอีกคนหนึ่ง
คานธี … ไม่ใช่พระราชาแต่เขาอยู่ในธนบัตรอินเดียทุกใบ
คานธี … ไม่ใช่ประธานาธิบดี แต่เขาไปนั่งอยู่ในใจประชาชน
คานธี … เป็นคนธรรมดาที่ทำสิ่งไม่ธรรมดา คือ เรียกร้องอิสระภาพจากประเทศอังกฤษให้กับคนอินเดียคานธี … คือผู้ลุกขึ้นต่อสู้ทางการเมืองเพื่อหอบกู้แผ่นดิน โดยใช้หลักสันติ อหิงสา ตามแนวทางของพระพุทธศาสนา คือการไม่เบียดเบียน ไม่ทำร้าย ต่อสู้อย่างสงบสันติวิธี จนสามารถนำสันติภาพกลับคืนมาสู่แผ่นดินภารตะได้สำเร็จ
คานธี … จึงเป็นมหาบุรุษผู้ยิ่งใหญ่ของโลก ดังที่เคยกล่าวไว้ว่า
“ทรัพยากรบนโลกใบนี้มีเพียงพอสำหรับ คนทุกคน แต่มีไม่เพียงพอสำหรับคนโลภ … แม้เพียงคนเดียว”
ดังนั้น สำหรับคนอินเดีย (เกือบ) ทั้งประเทศ คานธี … จึงกลายเป็น บิดาแห่งอินเดีย
เมื่อได้มาอินเดียและพอมีเวลาว่าง ผมจึงอยากพามาที่นี่ “พิพิธภัณฑ์มหาตมคานธี (Gandhi Smriti Museum)” ที่กรุงเดลลี ที่นี่คือบ้านหลังสุดท้ายของท่านมหาตมะ คานธี ใน 144 วันสุดท้าย ก่อนโดนลอบสังหารเสียชีวิต “ในสวนหลังบ้าน”
Gandhi Smriti Museum ตั้งอยู่บนถนน Tees January Marg ใจกลางกรุงนิวเดลี ภายในบริเวณพิพิธภัณฑ์ ประกอบด้วยบ้านพักที่คานธีอาศัยอยู่ในช่วง 144 วันสุดท้ายของชีวิต ตั้งแต่วันที่ 9 กันยายน 2490 จนกระทั่งถูกลอบสังหารในวันที่ 30 มกราคม 2491
ภายในบ้านมีการจัดนิทรรศการแสดงภาพชีวประวัติและเรื่องราวการเคลื่อนไหวเพื่อเรียกร้องเอกราช อนุสรณ์สถาน ณ บริเวณที่มหาตมะคานธีเสียชีวิต มีรูปปั้น มีกลองสันติภาพและเปลวเพลิง มีห้องจัดแสดงตุ๊กตาจำลองเรื่องราวชีวิตของท่าน เป็นที่จัดแสดงสิ่งของเครื่องใช้ส่วนตัวของคานธี ภาพถ่าย เอกสารต้นฉบับที่เขียนด้วยลายมือของท่าน และเอกสารอื่นๆ รวมถึงภาพยนต์สารคดีที่แสดงถึงชีวประวัติ แนวความคิด และการเคลื่อนไหวเพื่อการเรียกร้องเอกราชของคานธี โดยการใช้เครื่องมือโสตทัศนูปกรณ์และเทคโนโลยีที่ทันสมัยในการนำเสนอเรื่องราวต่างๆ
รัฐบาลอินเดียได้ถือกรรมสิทธิ์ครอบครองบ้านดังกล่าวตั้งแต่ปี 2514 และได้จัดตั้งเป็นพิพิธภัณฑสถานคานธี เปิดให้บุคคลภายนอกเยี่ยมชมในปี 2516 หลังจากนั้น มีการปรับปรุงพิพิธภัณฑสถานและเปิดให้เข้าชมในปี 2548
นับเป็นอีกหนึ่งไฮไลท์ ที่ควรมาเที่ยวชม เมื่อมาเที่ยวเดลลี โดยเฉพาะคนที่รักและชื่นชม คานธี เหมือนผม …
